Haydn - Stabat Mater
Music box znajduje się pod adresem: Haydn - Stabat Mater.
Stabat Mater Haydna wykonują pod dyrekcją Trevora Pinnocka: Patricia Rozario - sopran, Catherine Robbin - mezzo-sopran, Anthony Rolfe Johnson - tenor, Cornelius Hauptmann - bas, The English Consort Choir, The English Consort.
Józef Haydn napisał Stabat Mater w 1767 roku. Dzieło to nigdy nie osiągnęło wielkiej sławy, takiej jak np. Stabat Mater Pergolesiego czy Rossiniego.
Trochę to dla mnie zagadkowe chociaż wchodząc w czasy Haydna może nie aż tak bardzo.
 |
|
|
Od 1761 roku Haydn był zatrudniony jako nadworny kompozytor i wicekapelmistrz na dworze węgierskiej rodziny arystokratycznej, Esterházych. Haydn nie był jeszcze wtedy bardzo znanym kompozytorem, miał 29 lat ale ogromny potencjał, który rodzina Esterhazych potrafiła od razu dostrzec.
Do 1766 roku ważniejszą rolę na dworze odgrywał kapelmistrz Gregor Joseph Werner, człowiek bardzo Haydnowi niechętny. W tym roku umarł a jego miejsce objął Haydn.
W tymże też roku Mikołaj Esterhazy otworzył nowy pałac Esterhaza nad Jeziorem Nezyderskim, który kosztował fortunę i w zamyśle księcia miał być "węgierskim Wersalem".
Wtedy jeszcze dwór Esterhazych nie był zbyt znany i uznany w Cesartwie Austro-Węgierskim. Dopiero w latach 70. nastąpił gwałtowny rozwój kulturalny Esterhazy i uzyskanie wielkiej sławy dla rodu i Haydna, który mocno się do tego przyczynił.
 |
 |
|
| ||
Haydn wciąż tworzył wielkie dzieła i utwór z 1767 roku został siłą rzeczy trochę zapomniany.
O tym, że Haydn nie był w tych pierwszych latach pewny siebie świadczy list do słynnego kompozytora Hasse’go, w którym przesłał mu kopię swojego Stabat Mater. Haydn napisał w nim, że zwraca się do "wielkiego i czczonego w świecie kompozytora" by wyczyścił utwór z wszelkich słabości. Ku całkowitemu zaskoczeniu Haydna, Hasse odesłał mu Stabat Mater z entuzjastycznymi pochwałami.
 |
|
|
Haydn stworzył kompozycję na solistów: sopran, alt, tenor i bas, chór mieszany oraz orkiestrę w składzie: dwa oboje i rożki angielskie, smyczki i organy w roli basso continuo.
Utwór podzielił na 12 części:
- Stabat Mater dolorosa
- O quam tristis et afflicta
- Quis est homo qui non fleret
- Quis non posset contristari - Pro peccatis suae gentis
- Vidit suum dulcem natum
- Eja Mater, fons amoris
- Sancta Mater, istud agas
- Fac me vere tecum flere
- Virgo virginum praeclara
- Flammis orci ne succendar
- Fac me cruce custodiri
- Quando corpus morietur
- Paradisi gloria G major, cut time
Pergolesi zastosował tekst w postaci tzw. 'Analecta Hymnica Medii Aevi'. Haydn również skorzystał z Analecty, dokonując w nim trzech zmian.
Pierwsze wykonanie odbyło się w Wiedniu, 25 marca 1768 roku. Solistami byli Anna Maria Scheffstoss i Carl Friberth. Dyrygował sam Haydn spod klawesynu. Wykonanie zrobiło duże wrażenie na słuchaczach i doczekało wielu pochwał wśród recenzentów. Hasse nadal był pod wrażeniem i określił dzieło jako "kwiat w centralnej Europie".
Nie wiemy obecnie ile razy i gdzie Stabat Mater Haydna zostało wykonane. Według samego kompozytora cztery wykonania w Paryżu były wielkim sukcesem.
Stabat Mater grano i śpiewano w kościołach, z reguły w Wielki Piątek.
Mimo, że w naszych czasach dzieło powinno już być docenione to nadal nagrań jest mało. Tak samo jak i wykonań na żywo. A mnie mimo wszystko to dziwi.
classical_blueslover
Autor prowadzi na platformie blogowej Salon24.pl dwa znakomite blogi muzyczne: pod pseudonimem classical_blueslover - blog o muzyce klasycznej Classical Is Wonderful oraz jako blueslover - blog o "bluesie i pochodnych" Blues is The Best. Oprócz nich, z drugim współautorem prowadzi własną stronę Feel the Blues with all that Jazz.
