Baza lotnictwa morskiego w Dziwnowie
W latach 30-tych XX wieku w Dziwnowie, ale już na Wyspie Wolin, od strony Zalewu Kamieńskiego usytuowano bazę wodnosamolotów. Prowadzono tu przede wszystkim doświadczenia z łodziami latającymi konstruowanymi przez Claudiusa Dorniera, w tym z najbardziej znanymi w tamtych czasach konstrukcjami: Dornier Do J Wal i największą ówcześnie produkowaną na świecie łodzią latającą Dornier Do X.
 | |
|
Wbrew postanowieniom traktatu wersalskiego, w 1935 roku w Niemczech rozpoczyna się odbudowę sił zbrojnych. W Dziwnowie, na miejscu starej bazy wodnosamolotów w 1936 roku rozpoczęto budowę nowoczesnych koszar wraz z hangarami i basenem dla wodnosamolotów oraz łodzi latających.
Utworzony 1 lipca 1936 roku w Norderney, na Wyspach Fryzyjskich 306 dywizjon przybrzeżny - Küstenfliegergruppe 306 pod dowództwem OberstLt Heinza von Hollebena, dysponujący wodnosamolotami Heinkel He 60 w dniu 1 marca 1937 roku przebazowany zostaje do Dziwnowa.
Przed wybuchem II wojny światowej Dziwnów stał się siedzibą dowództwa Marinefliegerverbände taktisch der Kriegsmarine/Ost - Związku Taktycznego Lotnictwa Marynarki Wojennej/Wschód. Dowodził nim generał major Joachim Coeler. Zespół wschodził w skład Marinegruppe Ost - Zespołu Marynarki Wojennej Wschód dowodzonego przez gen. adm. Konrada Albrechta. Na dzień 21 sierpnia 1939 roku dowództwu w Dziwnowie podlegały: dywizjony przybrzeżne wodnosamolotów oraz samolotów, rozlokowane wzdłuż całego wybrzeża Bałtyku. Od Kiel-Holtenau (u wschodniego wejścia do Kanału Kilońskiego) do Brüsterort (obecnie Swietłogorsk w obwodzie kaliningradzkim - Rosja). Było to łącznie 12 eskadr wodnosamolotów Henkel He-60, He-59 oraz Dornier Do-18, Do-24, Arado Ar-196; 2 eskadry samolotów Messerschmitt Me-109; 1 eskadra bombowców Junkers Ju-87 Stukas i 1 eskadra bombowców Junkers Ju-88; 2 dywizjony zwiadowcze samolotów Blohm & Voss BV-138, He-114, He-60 i Arado Ar-95. Związek ten mógł posiadać w różnych okresach około 700 samolotów, łodzi latających i wodnosamolotów.
 | |
|
We wrześniu 1939 roku wodnosamoloty oraz samoloty będące w dyspozycji dowództwa w Dziwnowie brały udział w wojnie przeciwko Polsce. Już 1 września o godz. 14:00 samoloty Ju 87 Stukas z pułku instruktorskiego (IV/LG 1) dowodzonego przez kpt. Kögla zatopiły w porcie na Oksywiu polski torpedowiec "Mazur" oraz okręt pomocniczy "Nurek", 2 września stukasy tego samego pułku uszkodziły okręt podwodny "Wilk" oraz statki pomocnicze "Gdynia" i "Gdańsk" (oba po 538 t); 3 września Ju 87 Stukas z 4 eskadry II pułku bombowego (4/Tr.G. 186 Stolpe) ze Słupska zatopiły polski niszczyciel "Wicher"; w tym samym dniu wodnosamoloty He 59 z 3 eskadry dywizjonu 706 (3/K.Fl.Gr. 706 Dievenow) z Dziwnowa zatopiły stawiacz min "Gryf", a wodnosamoloty He 59 z 3 eskadry dywizjonu 506 (3/K.Fl.Gr. 506 z Pillau) z Bałtijska zatopiły na Helu kanonierkę "Generał Haller". Atakowano także polską bazę wodnosamolotów w Zatoce Puckiej.
W listopadzie 1939 roku w Dziwnowie sformowano 3 Fliegerwaffenschule (See) - Wojskową Szkołę Lotniczą (Morska), którą 1 kwietnia 1940 roku przemianowano na 6 Luftnachrichtenschule (See) - 6 Szkołę Łączności Lotnictwa (Morskiego).
Podczas drugiej wojny światowej Dziwnów był siedzibą Nachrichtenführer Kommando Flughafenbereich 10/XI - Dowództwa Wywiadu Ochrony Lotnisk z placówkami ochrony lotnisk oraz artylerią przeciwlotniczą: 3/III, Kolberg - Kołobrzeg, 8/III, Dievenow - Dziwnów, 253/III, Mackfitz - Makowice k/Reska, 255/III, Pinnow, 6/III, Stargard - Stargard, wchodzące w skład Luftgau-Kommando III Berlin - Dowództwo Obrony Powietrznej. Dowództwo wywiadu dysponowało m.in. samolotami i łodziami latającymi dalekiego rozpoznania morskiego Focke Wulf Fw-200 Condor oraz Blohm und Vos BV 222 posiadającymi urządzenia radiolokacyjne - radary FuG 200 i radionaprowadzające FUG-203 i FUG-230.
Marian Klasik
Fragment wystąpienia w 2012 roku na sesji popularno-naukowej w czasie III Festynu Komandosa w Dziwnowie pt. "Militarny Dziwnów".
Marian KLASIK - publicysta, dziennikarz, historyk. Odkrywa przeszłość Ziemi Kamieńskiej w publikacjach prasowych i książkowych. Wydał następujące publikacje książkowe: Von Kleist powrócił do Kamienia, Tajna operacja wywiadu PRL - szpital polowy 250 w Dziwnowie, 700 lat Golczewa, Monografia powiatu kamieńskiego 1815-2009, EB de Croy fundator organów w katedrze kamieńskiej oraz Czarownice - psychoza czy rzeczywistość procesy czarownic w powiecie kamieńskim w XVII i XVIII wieku. Współpracuje z polskimi i niemieckimi telewizjami.
Wbrew postanowieniom traktatu wersalskiego, w 1935 roku w Niemczech rozpoczyna się odbudowę sił zbrojnych. W Dziwnowie, na miejscu starej bazy wodnosamolotów w 1936 roku rozpoczęto budowę nowoczesnych koszar wraz z hangarami i basenem dla wodnosamolotów oraz łodzi latających. (Fragment artykułu o bazie wodnosamolotów w Dziwnowie)
Podziel się swoimi wrażeniami i spostrzeżeniami na naszym Forum w dziale Historia Koszalina oraz Historia Pomorza. Jeśli znasz jakieś nieznane fakty lub ciekawostki, przekaż je nam wszystkim. Jeśli nie, włącz się do dyskusji, zaproponuj nowe tematy, zainteresuj się historię swojego miasta i regionu.
